သိမ္အေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ (၂)
ဂါမ- ဂါမသိမ္- ဂါမေခတ္အထက္၌ျပခဲ့ေသာ ဗဒၶသိ္မ္၊ အဗဒၶသိမ္ ၂-မ်ဳိးတို႔တြင္ ဗဒၶသိ္မ္ဟူသည္ ဂါမ သိမ္ေပၚမွာ သမုတ္ရေသာ သိမ္ျဖစ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ဗဒၶသိမ္ကို ေလ့လာ ေသာအခါ ေရွးဦးစြာ ဂါမသိမ္အေၾကာင္းကို နားလည္ရန္ လိုအပ္ေပသည္။
ဂါမသိမ္ ဟူေသာ စကားမွာ ဂါမသီမာဟူေသာ ပါဠိစကားမွလာေသာ စကား ျဖစ္၏။ ထို၏အနက္မွာ ရြာအပိုင္းအျခား ျဖစ္၏။ ရြာအပို္င္းအျခားဟူသည္မွာလည္း လူတို႔ေနရာ ရြာသက္သက္ (စည္း႐ိုးအတြင္း) သာမက ထိုရြာပိုင္ဆိုင္ရာ ကုန္းေျမမ်ားအပါအဝင္ ရြာအရပ္ကိုပင္ ဤသိမ္ဆိုင္ရာ၌ ဂါမဟု လည္းေကာင္း၊ ဂါမေခတ္ဟုလည္းေကာင္း၊ ဂါမသိမ္ဟုလည္းေကာင္းေခၚေပသည္။ အက်ဥ္းအားျဖင့္ အစိုးရ တို႔က ရြာတရြာနယ္ေျမဟု သတ္မွတ္ထားေသာ အရပ္ကို ဂါမသိမ္တခုဟု ေခၚဆိုရသည္။
ထိုဂါမသိမ္အတြင္းရွိ ျမစ္၊ ဆားငန္ေခ်ာင္း၊ ဇာတႆရ (အလိုလိုျဖစ္ေသာ) အိုင္တို႔ကိုကား ဂါမသီမာဟူေသာပုဒ္၏ တုိက္႐ိုက္ အနက္မွာ ရြာအပိုင္းအျခားျဖစ္ေသာ္လည္း ဤအရာ၌ ဆိုခဲ့ၿပီး ရြာအပို္င္းအျခားသာမကပဲ နိဂုံးအပို္င္းအျခား၊ ၿမိဳ႕အပိုင္းအျခားတို႔ကိုလည္း ဂါမသိမ္ဟု ေခၚရေလသည္။
ထိုေၾကာင့္ အက်ဥ္းခ်ဳပ္လိုက္လွ်င္ ရြာအပိုင္းအျခား နိဂုံး (ရြာႀကီး) အပိုင္းအျခား၊ ၿမိဳ႕အပိုင္းအျခား အားလုံးကိုပင္ ဂါမ၊ ဂါမသိမ္၊ ဂါမေခတ္ဟု ဆိုအပ္ေတာ့သည္ဟု မွတ္အပ္၏။ ျပဆိုခဲ့ၿပီးေသာ ရြာအပိုင္းအျခား၊ နိဂုံးအပိုင္းအျခား၊ ၿမိဳ႕အပို္င္းအျခား အရပ္တို႔သည္ ဉ တ္ကမၼဝါစာျဖင့္ မသမုတ္ရပဲ အလိုလိုသိမ္ျဖစ္ေနေသာ အရပ္မ်ားျဖစ္ေလ သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အဆိုပါဂါမသိမ္တို႔၌ ရဟန္းေတာ္တုိ႔သည္ တစုတည္းေပါင္းစု၍ ဥပုသ္ျပဳျခင္း၊ ရဟန္းခံျခင္း စေသာ သံဃာ့ကံမ်ားကို ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ၾကေတာ့သည္။ (ဝိနယာလကၤာရ ပ၊ ၃၄၈။ ဤကား မွတ္ႏွင့္႐ုံသာ၊ အက်ယ္ကို အဗဒၶသိမ္အခန္းမွာ ႐ႈပါရန္)။
ဘာေၾကာင့္ သိမ္သမုတ္ရသနည္း
အထက္၌ျပခဲ့သည့္အတိုင္း ရြာအပိုင္းအျခားစေသာ ဂါမသိမ္သည္ အလိုလိုျဖစ္ေနခဲ့ေသာ္ ရဟန္းေတာ္တုိ႔သည္ အဘယ္ေၾကာင့္ ထိုဂါမသိမ္အတြင္း၌ ဗဒၶသိမ္တို႔ကို သမုတ္ၾကသနည္း။ အလုပ္ပိုကို လုပ္ေနသည္ႏွင့္ မတူပါ ေလာဟု ေစာဒနာဖြယ္ရွိ၏။ အေျဖကား ဤသို႔တည္း။
သံဃာေတာ္မ်ား ကံႀကီးကံငယ္ ျပဳေသာအခါ က်ယ္သည္ျဖစ္ေစ၊ က်ဥ္းသည္ျဖစ္ေစ သိမ္တခုအတြင္းရွိ ရဟန္း ေတာ္အားလုံး ကံျပဳရာအရပ္သို႔ စုေဝးလာေရာက္ၾကရသည္။ အကယ္၍ မလာေရာက္ႏုိင္သူ ရွိေနပါက ကံျပဳျခင္းကို သေဘာတူေၾကာင္း ဆႏၵေပးလိုက္ရသည္။ ဆႏၵမေပးပါက သိမ္နယ္၏ အျပင္ဘက္သို႔ ထြက္ေန ရမည္။ ဤသို႔ ဆႏၵလည္းမေပး၊ စည္းေဝးရာသို႔လည္း မလာေရာက္၊ သိမ္အျပင္ဖက္ကိုလည္း ထြက္မေနေသာ ရဟန္းတပါးမွ်ပင္ ရွိေနခဲ့ေသာ္ အျခားသံဃာအားလုံး စုေဝး၍ ျပဳအပ္ေသာကံသည္ အခ်ည္းႏွီးျဖစ္ေလ ေတာ့သည္။
ဤသို႔ ဂါမသိမ္ တခုအတြင္းရွိ သံဃာတို႔ကို စုေဝးရန္မွာ တေက်ာင္း၊ ႏွစ္ေက်ာင္းမွ်သာရွိေသာ ရြာငယ္တို႔၌ ျဖစ္ႏုိင္စရာရွိေသာ္လည္း ေက်ာင္းမ်ားစြာရွိေသာ ရြာႀကီးတို႔၌မူ ျဖစ္ႏုိင္ရန္ မလြယ္ကူလွေပ။ ထို႔ျပင္ ကံျပဳ ေနစဥ္အတြင္း က်ယ္ဝန္းလွေသာ ဂါမသိိမ္အပိုင္းအျခားအတြင္းသို႔ အျပင္အပမွ ရဟန္းမ်ားမဝင္လာရန္ ေစာင့္ ေရွာက္တားဆီးရသည္မွာလည္း ျဖစ္ႏုိင္စရာမရွိေသာ အလုပ္ျဖစ္ေလသည္။ ရြာထက္ႀကီးေသာ နိဂုံ၊ ၿမိဳ႕တို႔၌မူ မျဖစ္ႏုိင္ဟုပင္ ဆိုရေပမည္။
ယင္းသို႔ ဂါမသိမ္သည္ မသမုတ္ရပဲ သိမ္ျဖစ္ေနေသာ္လည္း သံဃာမ်ားစြာရွိေသာ ဂါမသိမ္တို႔၌ သံဃာသိမ္းရန္ မလြယ္ကူမျဖစ္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္လည္း၊ ယခုေခတ္ကဲ့သို႔ ေမာ္ေတာ္ကား၊ မီးရထားစေသာ ယာဥ္တို႔ျဖင့္ ခရီး အသြားအလာ မ်ားေသာအခါ၌ ဂါမသိမ္အတြင္းသို႔ ျပင္ပရဟန္းမ်ား မဝင္လာရန္ တားဆီးေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ မျဖစ္ႏုိင္ေသာေၾကာင့္လည္းေကာင္း။ လက္ေတြ႕အားျဖင့္မူ ယင္းဂါမသိမ္မွာ စိတ္ခ်လက္ခ် သံသယ ကင္းရွင္း စြာျဖင့္ ကံျပဳႏိုင္ေသာေရာ မဟုတ္ပဲ ျဖစ္ေနေလေတာ့သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ သံဃာအသိမ္ရလြယ္၍ စိတ္ခ်လက္ခ် ခ်မ္းခ်မ္းသာသာ ကံျပဳႏုိင္ရန္ အလို႔ငွာ က်ယ္ဝန္းလွေသာ ဂါမသိမ္ထဲ၌ ဗဒၶသိမ္မ်ားကို သမုတ္ၾကရျခင္း ျဖစ္ေလသည္။ ဗဒၶသိမ္ သမုတ္ထားေသာအခါ ဂါမသိမ္ တခုလုံး အတြင္းရွိ ရဟန္းမ်ားကို သိမ္းစရာမလိုေတာ့ပဲ သမုတ္ထားသည့္ေနရာ (ဥပမာ- ေက်ာင္းတေက်ာင္းစာမွ် အရပ္) အတြင္းမွာသာ သံဃာကို သိမ္းရေတာ့သျဖင့္ လြယ္လည္းလြယ္ကူသည္။ ျဖစ္လည္းျဖစ္ႏိုင္ေလ ေတာ့သည္။ ဗဒၶသိမ္အျပင္ဘက္ ဂါမသိမ္၌တည္ေသာ ရဟန္းက ဗဒၶသိမ္အတြင္း၌ ျပဳအပ္ေသာကံကို မပ်က္ေစႏုိင္ေတာ့ေပ။ ကံျပဳေနစဥ္အတြင္း အျခားရဟန္းမ်ားလည္း ဝင္ေရာက္လာစရာ မရွိသေလာက္ျဖစ္၍ နယ္နိမိတ္တို႔၌ အေစာင့္အေရွာက္ထားရသည့္ တာဝန္လည္း ေပါ့သြားေလေတာ့သည္။ ဤသို႔လွ်င္ သံဃာ့ကံမ်ားကို စိတ္ခ်လက္ခ် သံသယကင္းရွင္းစြာျဖင့္ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ျပဳႏိုင္ရန္ အလို႔ငွာ လည္းေကာင္း၊ ဆိုခဲ့ၿပီးတာဝန္မ်ား ဒုကၡမ်ားမွ ကင္းလြတ္ခြင့္ ရေစရန္လည္းေကာင္း၊ ဂါမသိမ္ေပၚ၌ ဗဒၶသိမ္ မ်ားကို သမုတ္ၾကရျခင္းျဖစ္ရာ ထိုသို႔သမုတ္ျခင္းမွာ အက်ဳိးလည္းရွိ၊ ေက်းဇူးလည္းမ်ားေသာ လုပ္ငန္းတရပ္ ျဖစ္ပါေတာ့သည္။
ဆက္ပါဦးမည္။ ဘေလာ့ဂါ ညီေလး ေလာင္စာ အား ေက်းဇူးတင္ပါသည္။
အရွင္သီလာနႏၵာဘိဝံသ (D.Litt.)
အဂၢမဟာမ႑ိတ- အဂၢမဟာသဒၶမၼေဇာတိကဓဇ
ပါေမာကၡခ်ဳပ္ဆရာေတာ္
အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေထရဝါဒဗုဒၶသာသနာျပဳတကၠသိုလ္
သိမ္သင္တန္း စာအုပ္မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။
အဂၢမဟာမ႑ိတ- အဂၢမဟာသဒၶမၼေဇာတိကဓဇ
ပါေမာကၡခ်ဳပ္ဆရာေတာ္
အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေထရဝါဒဗုဒၶသာသနာျပဳတကၠသိုလ္
သိမ္သင္တန္း စာအုပ္မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။
No comments:
Post a Comment