သိမ္အေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ (၁)
သိမ္ဟူသည္ အဘယ္နည္း
.ဓမၼေ၀ဒဂူ
သံဃာေတာ္မ်ား ကံႀကီးကံငယ္ျပဳရာ ေနရာ႒ာနကို သိ္မ္ဟုေခၚသည္။
သိမ္ ဟူသည္ ရွိသမွ် ရဟန္းေတာ္မ်ား တစုတေဝးတည္း အညီအညြတ္ ေပါင္းစု၍ ကံႀကီးကံငယ္ေဆာင္ရာ နယ္တခုအျဖစ္ သီးျခားသတ္မွတ္ထားေသာ ေနရာပင္ျဖစ္သည္။ ရဟန္းေတာ္တို႔ျခည္းသာ ျပဳလုပ္ေဆာင္ရြက္ရေသာ ရဟန္းခံျခင္း၊ ဥပုသ္ျပဳျခင္း၊ ပဝါရဏာျပဳျခင္း၊ ကထိန္သကၤန္းေပးျခင္းစေသာ ကိစၥမ်ားကို သာသနာေတာ္ အသုံးအႏႈန္းအားျဖင့္ ကံႀကီးကံငယ္ ဟုေခၚ၏။ ထိုကံႀကီးကံငယ္တို႔တြင္ တခုခုကို ေဆာင္ရြက္လိုေသာအခါ ရဟန္းေတာ္တုိ႔ သိမ္အတြင္း စုေဝးၾကရသည္။ ထုိသုိ႔စုေဝးရာ၌ တပါးႏွင့္တပါး ၂-ေတာင့္ထြာ္ထက္ မေဝးေစဘဲ ထိုင္ေနစည္းေဝးျခင္းကိုပင္ ကာယသာမဂၢီ ေပးသည္ဟုေခၚသည္။ ကိုယ္ျဖင့္ညီညြတ္မႈ သေဘာတူ ေက်နပ္မႈကို ျပသည္ဟုဆိုလိုသည္။
ထိုိသုိ႔စည္းေဝး၍ ကံျပဳေသာအခါ အစြန္ဆုံးရဟန္းမွ အျပင္ဖက္ ၂-ေတာင့္ထြာ အရပ္အတြင္းသို႔ လူဝတ္ေၾကာင္၊ သာမေဏစသူတုိ႔ မဝလာ မရွိေစရေပ။ ဝင္လာခဲ့ ရွိခဲ့ေသာ္ ျပဳဆဲကံ မပ်က္ေသာ္လည္း ကံျပဳေသာ ရဟန္းေတာ္တုိ႔ အာပတ္သင့္ေလသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကံျပဳေနစဥ္ အဆိုပါပုဂၢိဳလ္မ်ား မဝင္လာ မရွိေစဖို႔ အေရးႀကီးသည္။ ထုိ႔အျပင္ ကံျပဳေနေသာ သံဃာ၏ ၂-ေတာင့္ထြာအရပ္၌ အျပင္ဘက္သိမ္နယ္ပယ္အတြင္း တေနရာ၌ ရဟန္းတပါးပါး သို႔မဟုတ္ ၂-ပါး၊ ၃-ပါးစသည္ မရွိေစဖို႔လည္း အေရးႀကီးျပန္သည္။ ယင္းသို႔ရွိလွ်င္ ကာယသာမဂၢီကို မေပးသျဖင့္ ျပဳေသာကံကို သေဘာမတူရာ ေရာက္ေသာေၾကာင့္ ျပဳဆဲကံပ်က္ေလသည္။ ထို႔သုိ႔သိမ္နယ္ပယ္တခုအတြင္းမွာပင္ ကံျပဳသံဃာ၏ ၂-ေတာင့္ထြာ အရပ္မွ လႊတ္လ်က္ အျခားရဟန္းျဖစ္ေစ၊ ရဟန္းမ်ားျဖစ္ေစ ရွိေနျခင္းကို ဝဂ္ျဖစ္သည္ဟု ေခၚေလသည္။ အစုကြဲသည္ဟု ဆိုလိုေပသည္။
ထိုိသုိ႔စည္းေဝး၍ ကံျပဳေသာအခါ အစြန္ဆုံးရဟန္းမွ အျပင္ဖက္ ၂-ေတာင့္ထြာ အရပ္အတြင္းသို႔ လူဝတ္ေၾကာင္၊ သာမေဏစသူတုိ႔ မဝလာ မရွိေစရေပ။ ဝင္လာခဲ့ ရွိခဲ့ေသာ္ ျပဳဆဲကံ မပ်က္ေသာ္လည္း ကံျပဳေသာ ရဟန္းေတာ္တုိ႔ အာပတ္သင့္ေလသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကံျပဳေနစဥ္ အဆိုပါပုဂၢိဳလ္မ်ား မဝင္လာ မရွိေစဖို႔ အေရးႀကီးသည္။ ထုိ႔အျပင္ ကံျပဳေနေသာ သံဃာ၏ ၂-ေတာင့္ထြာအရပ္၌ အျပင္ဘက္သိမ္နယ္ပယ္အတြင္း တေနရာ၌ ရဟန္းတပါးပါး သို႔မဟုတ္ ၂-ပါး၊ ၃-ပါးစသည္ မရွိေစဖို႔လည္း အေရးႀကီးျပန္သည္။ ယင္းသို႔ရွိလွ်င္ ကာယသာမဂၢီကို မေပးသျဖင့္ ျပဳေသာကံကို သေဘာမတူရာ ေရာက္ေသာေၾကာင့္ ျပဳဆဲကံပ်က္ေလသည္။ ထို႔သုိ႔သိမ္နယ္ပယ္တခုအတြင္းမွာပင္ ကံျပဳသံဃာ၏ ၂-ေတာင့္ထြာ အရပ္မွ လႊတ္လ်က္ အျခားရဟန္းျဖစ္ေစ၊ ရဟန္းမ်ားျဖစ္ေစ ရွိေနျခင္းကို ဝဂ္ျဖစ္သည္ဟု ေခၚေလသည္။ အစုကြဲသည္ဟု ဆိုလိုေပသည္။
သာသနာေတာ္ အရွည္တည္တံ့ႏုိင္ရန္ ရဟန္းေတာ္မ်ား အဆက္မျပတ္ရွိေနဖို႔ အေရးႀကီးသည္။ ရဟန္းအျဖစ္သို႔ ေရာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရန္မွာလည္း သိမ္တမ်ဳိးမ်ဳိးမရွိပဲ မျဖစ္ႏုိင္ေပ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ သိမ္သည္ သာသနာေတာ္ အရွည္တည္တံ့ေရးတြင္ ေရေသာက္ျမစ္ပမာ လြန္စာ ေရးႀကီးေသာအရာ ျဖစ္ေပသည္။
သိမ္အမ်ဳိးအစားအက်ဥ္း
ထိုသိိမ္သည္ အက်ဥ္းအားျဖင့္ ၂-မ်ဳိး၊ ၂-စားရွိ၏။ ယင္းတို႔ကား ၄ပါး၊ ၄ပါးထက္မ်ားေသာ ရဟန္းေတာ္တုိ႔ စုေပါင္း၍ ဉ တ္ကမၼဝါစာဖတ္၍ မသမုတ္ရပဲ အလိုလိုသိမ္ျဖစ္ေနေသာ သိမ္တုိ႔ျဖစ္ေလသည္။ ထို ၂-မ်ဳိးတြင္ ပထမအမ်ဳိးအစားကို ဗဒၶသိမ္ (ဉ တ္ကမၼဝါစာျဖင့္ ဖြဲ႕အပ္ေသာသိမ္ဟု ေခၚ၍ ဒုတိယအမ်ဳိးအစားကို အဗဒၶသိမ္ (ဉ တ္ကမၼဝါစာျဖင့္ မဖြဲ႕အပ္ေသာသိမ္) ဟု ေခၚေလသည္။
ထို ၂-မ်ဳိးတြင္လည္း ဗဒၶသိမ္သည္ (၁) ခ႑သိမ္ (၂) သမာနသံဝါသကသိမ္ (၃) အဝိပၸဝါသသိမ္ဟု ၃မ်ဳိးျပား၍ အဗဒၶသိမ္လည္း (၁) ဂါမသိမ္ (၂) ဥဒကုေကၡပသိမ္ (၃) သတၱဗၻႏၱရသိမ္ဟု ၃မ်ဳိးပင္ ျပားျပန္သည္။ (ခ႑သိမ္စသည္၏ အဓိပၸါယ္ကို လာလတၱံ႕ ကထာတို႔၌ ျပဆိုပါမည္။)
ဆက္ေဖာ္ျပပါမည္။
ညီေလး ဘေလာ့ဂါ ေလာင္စာ အားအထူးေက်းဇူးတင္ပါသည္။
ညီေလး ဘေလာ့ဂါ ေလာင္စာ အားအထူးေက်းဇူးတင္ပါသည္။
အရွင္သီလာနႏၵာဘိဝံသ (D.Litt.)
အဂၢမဟာမ႑ိတ- အဂၢမဟာသဒၶမၼေဇာတိကဓဇ
ပါေမာကၡခ်ဳပ္ဆရာေတာ္
အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေထရဝါဒဗုဒၶသာသနာျပဳတကၠသိုလ္
သိမ္သင္တန္း စာအုပ္မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။
အဂၢမဟာမ႑ိတ- အဂၢမဟာသဒၶမၼေဇာတိကဓဇ
ပါေမာကၡခ်ဳပ္ဆရာေတာ္
အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေထရဝါဒဗုဒၶသာသနာျပဳတကၠသိုလ္
သိမ္သင္တန္း စာအုပ္မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။
No comments:
Post a Comment